Sözleşmenin feshi ihbarında bulunulmaksızın Kira sözleşmesinin sona ermesinden sonra tahliyesi yolunda işlem tesis edilebileceği hakkında.
Hüküm veren Danıştay Onuncu Dairesince, dosyanın tekemmül ettiği görülmekle davacının yürütmenin durdurulması istemi hakkında bir karar verilmeksizin dosya incelendi, gereği görüşüldü:
2886 sayılı Devlet İhale Kanunu’nun 1. maddesinin 1. fıkrasında, genel bütçeye dahil dairelerle katma bütçeli idarelerin, özel idare ve belediyelerin alım, satım, hizmet, yapım Kira, trampa, mülkiyetin gayri ayni hak tesisi ve taşıma işleri bu Kanun’da yazılı hükümlere göre yürütüleceği belirtilerek Kanun’un izleyen maddelerinde ihalelerin nasıl yapılacağına ilişkin düzenlemelere yer verilmiş; 64. maddesinde Kiraya verilecek taşınır ve taşınmaz malların kira süresinin on yıldan çok olamayacağı, üç yıldan fazla süre ile kiraya verme işlerinde, önceden Maliye Bakanlığın’dan izin alınmasının şart olduğu Katma bütçeli idarelerde bu iznin, idarelerin bağlı bulundukları bakanlıktan alınacağı hükmüne yer verilmiştir.
Aynı Kanunun “Ecrimisil ve Tahliye” başlıklı 75. maddesinin 3. ve 4. fıkrasında ise; “kira sözleşmesinin bitim tarihinden itibaren işgalin devam etmesi halinde, sözleşmede hüküm var ise ona göre hareket edilir. Aksi halde ecrimisil alınır. İşgal edilen taşınmaz mal, idarenin talebi üzerine bulunduğu yer mülki amirince en geç onbeş gün içinde tahliye ettirilerek, idareye teslim edilir.” hükmü bulunmaktadır.
13/07/2005 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren 5393 sayılı Belediye Kanunu’nun 15. maddesinde, belediye mallarına karşı suç işleyenlerin Devlet malına karşı suç işlemiş sayılacağı, 2886 sayılı Devlet İhale Kanunu’nun 75. maddesi hükümlerinin belediye taşınmazları hakkında da uygulanacağı hükme bağlanmıştır.
Uyuşmazlıkta; yukarıda açıklanan mevzuat hükümleri uyarınca Isparta Belediye Başkanlığı tarafından 2886 sayılı Kanun uyarınca davacıya kiraya verildiği anlaşılan davaya konu taşınmaz ile ilgili olarak taraflar arasında 19/10/2005 tarihinde düzenlenen kira sözleşmesinin 19/10/2015 tarihinde sona erdiği, 27/10/2015 tarih ve 991 karar numarasıyla dava konusu taşınmazın tahliye edilmesi yönünde Isparta Belediye Encümeni tarafından karar alındığı, bunun üzerine Isparta Belediye Başkanlığı tarafından davacıdan taşınmazı tahliye etmesi yönünde 17/11/2015 tarih ve 535 sayılı yazı ile talepte bulunulduğu, taşınmazın tahliye edilmemesi üzerine de, Isparta Valiliğinden, taşınmazın tahliye edilmesinin 2886 sayılı Kanunun 75 inci maddesi kapsamında istenildiği anlaşılmaktadır.
Bakılan davada, taşınmazın 2886 sayılı Devlet ihale Kanunu hükümlerine göre 19/10/2005 tarihli kira sözleşmesi ile kiraya verildiği Kira süresinin 10 yıl olarak tespit edildiği, sözleşmenin 19/10/2015 tarihinde sona erdiği Kira sözleşmesi ile öngörülen sürenin sona ermesinden sonra aynı taşınmazın yeniden kiralanmasının ancak 2886 sayılı Devlet İhale Kanunu hükümleri uyarınca yeniden yapılacak ihale ile mümkün olabileceği açıktır.
Nitekim, 2886 sayılı Kanun’a göre yapılan ihaleler sonrasında imzalanan sözleşmeler açısından süre sınırı getirilerek bu sözleşmelerin süresiz hale gelmesinin engellendiği, yasada açıkça sürenin sona ermesi durumunda herhangi bir fesih ihbarında bulunulmasına gerek olmadan kiracının taşınmazı boşaltması gerektiğinin belirtildiği, davacıyla imzalanan kira sözleşmesinin eki olan ticari ve sosyal amaçlı işyeri kiralama özel şartnamesinin 14. maddesinde sözleşme süresinin bitimi veya süresinden evvel iptali halinde tebligatı müteakip 3 ay içinde tahliye edileceği ve kira sözleşmesinin sözleşme süresinin sona erdiği tarihte kendiliğinden sona ereceği dikkate alındığında Kira sözleşmesinin bittiği tarihten itibaren davacıdan dava konusu taşınmazı tahliye etmesinin istenilmesinde hukuka aykırılık bulunmamaktadır.
Her ne kadar Şartnamenin 19. maddesinde taraflarca kira kontratının hitamından 1 yıl önce tebliğ edilecek şekilde akdin yenilenmeyeceği ihtar edilmediği takdirde kira akdi kendiliğinden bir önceki akit süresi kadar uzatılarak yenilenmiş sayılır. Hükmüne yer verilmiş olsa da, söz konusu maddenin 2886 sayılı Devlet İhale Kanunu’nun 1. maddesinin birinci fıkrasına açıkça aykırılık oluşturmasından dolayı, bu maddeye göre işlem tesis edilebilmesinin mümkün olmadığı da kuşkusuzdur.
Diğer taraftan, davacı tarafından kira ilişkisinin tespiti amacıyla Isparta 2. Sulh Hukuk Mahkemesinde açılan davada Mahkemenin, 13/09/2017 tarih ve E:2016/400 K:2017/1095 sayılı kiracılık ilişkisinin tespitine dair verilen kararın gerekçesinin Şartnamenin 19. maddesine dayanmasından dolayı yukarıda belirtilen gerekçelerle 2886 sayılı Devlet İhale Kanunu’nun 1. maddesinin birinci fıkrasına aykırılık oluşturmaktadır.