Kat irtifakının mesken olarak kat mülkiyetine çevrilmesinin mümkün bulunmadığı yolunda belediyece tesis edilen işlemin kazanılmış hakkı ihlal eder nitelikte olması nedeniyle iptali gerekir.
İstemin Özeti: Belediyece verilen ruhsata göre yapılıp, iskan izni alınan ……. Sitesi üzerindeki kat irtifakının mesken olarak kat mülkiyetine dönüştürülmesi isteminin, bu yerin onaylı imar planında birinci derece turistik iskan sahası içinde kalması ve Danıştay Kararında mesken ifadesinin bulunmaması nedeniyle, kat irtifakının mesken olarak kat mülkiyetine çevrilmesinin mümkün bulunmadığı, ancak plaj evleri olarak işletmeye dönük bulunmak koşuluyla kat mülkiyetine çevrilebileceği gerekçesiyle reddine ilişkin 7/8/1978 günlü, 18/1261 sayılı Belediye Başkanlığı işleminin; sitenin bulunduğu yerin sadece otel, motel gibi kamuya açık tesislerin yapımına izin verilen birinci idarece turistik iskan sahası içinde kaldığı yolundaki gerekçeyi belediyenin 1973 yılında tesis ettiği işleme de almış olduğu ve bu işlemin Danıştay 6. Dairesisinin 11/3/1975 günlü, E: 1973/5105, K: 1980/1444 sayılı kararıyla iptal edilmesine karşın belediyenin yine aynı gerekçeyle dava konusu işlemi tesis etmesinde isabet bulunmadığı, dava konusu işlemin Danıştay kararında mesken ifadesinin bulunmadığı yolundaki diğer gerekçesinin de hukuki esastan yoksun olduğu, zira davanın iptali dileğiyle açılan bir dava olduğu ve davalı belediyenin davanın her safhasında hatta karar düzeltme dilekçisinde dahi inşaat ve iskan ruhsatlarının bu yeri mesken olarak kullanma hakkı verecek nitelikte bulunmadığını öne sürdüğü ve Danıştay’ın bu yoldaki bütün sav ve savunmaları değerlendirerek karar verdiği, İmar ve İskan Bakanlığı Belediyeler Teknik Hizmetler Genel Müdürlüğünden de kat mülkiyetine geçilmesi için gerekli belgelerin belediyece onaylanıp ilgililere verilmesi gerektiğine ilişkin 17/11/1976 günlü, 17980 sayılı yazının alındığı ve Belediye Başkanlığına keşide edilen ihtarnameye olumlu cevap alınmadığı öne sürülerek iptali ile yargılama giderlerinin davalı idareye yükletilmesi istenilmektedir.
Savunmanın özeti: Danıştay’ca verilen kararda irtifak hakkına uygun bir kullanılış belediyece önlenemeyeceği belirtilmiş olup, bu karardan tesis sahiplerinin kat mülkiyetlerinin mesken olarak tescil edilmesi gerektiği şeklinde bir anlam çıkarmaya olanak bulunmadığı, sitenin bulunduğu yerin onaylı imar planında birinci derecede turistik iskan sahası içinde kalması nedeniyle kat mülkiyetlerinin mesken olarak tescilinin mümkün olmadığı ve belediyenin yetkisini aştığı, ancak Danıştay kararına aykırı hareket edilmeksizin plaj evleri olarak işletmeye dönük biçimde kat mülkiyeti tesisine izin verildiği, keşide edilen ihtarname üzerine 24/3/1978 günlü, 337 sayılı belediye encümeni kararıyla konunun belediye meclisince görüşülüp karara bağlanması sonucuna varıldığı, ancak belediye meclisinin henüz toplanıp karar almadığı, davacının konunun belediye yetkili kurullarınca görüşüleceğini bilmeksizin Danıştay’a başvurduğu öne sürülerek davanın reddi istenilmiştir.
Raportör H.Ü.’ın Düşüncesi: imar planında iskan sahasına ayrılan yerde belediyece verilen inşaat ruhsatıyla yapılmış olup, 634 sayılı Yasaya uygun biçimde üzerinde kat irtifakı kurulmuş bulunan ve yine belediyece düzenlenerek verilen iskan raporu ile kullanılmakta olan ……. Sitesi üzerindeki kat irtifakının mesken olarak kat mülkiyetine çevrilebilmesi için hazırlayıcı nitelikteki bazı işlemlerin davalı belediyece yerine getirilmesi gerekirken, bu yerin onaylı imar planında birinci derecede turistik iskan sahasında kalması ve Danıştay kararında mesken ifadesinin bulunmaması nedeniyle kat irtifakının mesken olarak kat mülkiyetine çevrilmesinin mümkün olmadığı yolunda tesis edilen dava konusu işlem kazanılmış hakkı ihlal eder nitelikte olduğundan yerinde görülmemiştir. Bu nedenle iptali gerekeceği düşünülmektedir.
Kanun Sözcüsü K.E.’ün Düşüncesi: Davacı yazlık evinin kat mülkiyetine çevrilmemesi hakkındaki 7/8/1978 gün ve 18/1261 sayılı belediye karar ve işleminin iptalini istemektedir.
Davacıların yazlık dairelerinin bulunduğu ……. Sitesi, şehir imar planında turistik iskan sahasına ayrılmış yerde belediyeden alınan 31/5/1969 günlü inşaat ruhsatına dayanılarak plan ve projesine uygun bir biçimde yapıldıktan sonra 6/7/1970 gün ve 42 sayı ile yapı kullanma iznine bağlanmıştır. Bu durumda toprakta belirli hisse ve daire olarak satın alınan ve bağımsız bölümler halinde bulunan bu dairelerin her yönü ile bir ev ve mesken ihtiyacını karşılayacak vasıfta bulunduğu ve Kat Mülkiyeti Kanunu ile ilgili diğer mevzuata göre de kat mülkiyetine çevrilmesinde bir sakınca bulunmadığı halde yazlık birer mesken olan bu dairelerin kat mülkiyetine çevrilmemesi hakkında belediye kararı ve işleminde mevzuata uyarlık görülmemiştir.
Dava konusu belediye karar ve işleminin bu nedenle iptali gerekeceği düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay 6. Dairesisince işin gereği düşünüldü:
KARAR: Dava, belediyece verilen ruhsata göre yapılıp iskan izni alınan ……. Sitesi üzerindeki kat irtifakının mesken olarak kat mülkiyetine çevrilmesi isteminin, bu yerin onaylı imar planında birinci derecede turistik iskan sahası içinde kalması ve Danıştay Kararında mesken ifadesinin bulunmaması nedeniyle kat irtifakının mesken olarak kat mülkiyetine çevrilmesinin mümkün bulunmadığı, ancak plaj evleri olarak işlemeye dönük bulunmak koşuluyla kat mülkiyetine çevrilebileceği gerekçesiyle reddine ilişkin 7/8/1978 günlü, 18/1261 sayılı Belediye Başkanlığı işleminin davanın özeti bölümünde belirtilen nedenlerle iptali isteğiyle açılmıştır.
Dava dosyasının incelenmesinden; dava konusu yapının onaylı imar planına uygun olarak verilen 31/5/1969 gününde tapu siciline tescil edildiği ve yapımı tamamlanan bu site için 15/6/1972 gününde de Belediye Başkanlığınca iskan izni belgesi verildiği; daha sonra site üzerindeki kat irtifakının mesken olarak kat mülkiyetine çevrilmesi amacıyla site fotoğraflarının onaylanması ve bir adet iskan izni belgesi örneği verilmesi için davacı tarafından yapılan başvurunun, sitenin imar planına göre birinci derecede turistik iskan sahasında yapılmış olduğu ve isteğin bu plan koşuluna aykırı bulunduğu gerekçesiyle 26/6/1973 günlü, 356 sayılı Belediye Başkanlığı işlemiyle reddedildiği, bu işlemin iptali dolayısıyla açılmış olan dava sonucunda Dairemizin 11/3/1975 günlü, E: 1973/5105, K: 1975/1444 sayılı kararıyla, 634 sayılı Yasaya uygun biçimde bu site için tesis edilen kat irtifakları 6785 sayılı Yasanın 39. maddesi uyarınca Belediye Başkanlığının izni ile 26/12/1969 gününde tapu siciline tescil edildiğine göre, yapı tamamlandıktan ve iskan iznine bağlandıktan sonra irtifak hakkına uygun bir kullanılışın plana aykırılığından söz edilerek belediyece önlenemeyeceği gerekçesiyle işlemin iptal edildiği, bunun üzerine davacının belediyeye başvurarak kat mülkiyetlerinin mesken olarak tescili prosedürü dahilinde işlem yapılmasını istediği, Belediye Başkanlığının 7/8/1978 günlü, 18/1261 sayılı dava konusu işlemi ile bu yerin onaylı imar planında birinci derecede turistik iskan sahası içinde kalması ve Danıştay kararında mesken ifadesinin bulunmaması nedeniyle kat irtifakını mesken olarak kat mülkiyetine çevrilmesinin mümkün bulunmadığı, ancak plaj evleri olarak işletmeye dönük bulunmak koşuluyla kat mülkiyetine çevrilebileceği gerekçesiyle bu istemin reddedildiği anlaşılmıştır.
İmar planında iskan sahasına ayrılan yerde belediyece verilen inşaat ruhsatına uygun olarak mesken şeklinde yapılan, belediyece onaylı projeye dayanılarak 634 sayılı Yasaya uygun biçimde üzerinde icat irtifakı kurulmuş bulunan yine belediyece düzenlenerek verilen iskan raporu ile kullanılmakta olan ……. Sitesi üzerindeki kat irtifakının mesken olarak kat mülkiyetine çevrilmesi için 634 sayılı Yasanın 12. maddesinde kurala bağlanan hazırlayıcı işlemlerin davalı belediyece yerine getirilmesi gerekirken, belediyenin bu yerin onaylı imar planına birinci derecede turistik iskan sahasında kalması ve Danıştay kararında mesken ifadesinin bulunmaması nedeniyle kat irtifakının mesken olarak kat mülkiyetine çevrilmesinin mümkün olmadığı, ancak plaj evleri olarak işletmeye dönük bulunmak koşuluyla kat mülkiyetine çevrilebileceği yolundaki dava konusu işlemi tesis edici nitelikte bulunmaktadır. İrtifak hakkından doğan kullanılışın, plana aykırılığından söz edilerek belediyece önlenemeyeceği Dairemizin 11/3/175 günlü E: 1973/1444 sayılı kararında da belirtilmiş olup, Danıştay kararlarına uyulması Anayasasının 132 ve Danıştay Kanununun 95. maddesi gereğidir.
Öte yandan İmar ve İskan Bakanlığı Belediyeler Teknik Hizmetleri Genel Müdürlüğünün 17/11/1976 günlü, 017987 sayılı yazısında da; 6785 sayılı İmar Kanunun ve 34 sayılı Kat Mülkiyeti Kanununa uygun bir biçimde tamamlanarak iskan izni alınan ve tapuya tescil olunan bir yapıya Danıştay kararına uyularak kat mülkiyetine geçilmesi için gerekli belgelerin belediyesince onaylanıp ilgililere verilmesi gerektiği belirtilmiş bulunmaktadır.
Açıklanan nedenlerle, 7/8/1978 günlü, 18/1261 sayılı Belediye Başkanlığı işleminde mevzuata uyarlık görülmediğinden iptaline, aşağıda dökümü yazılı 148 lira yargılama gideriyle 9000 lira avukatlık ücretinin davalı idareden alınarak davacıya verilmesine 4/6/1980 gününde oybirliğiyle karar verildi.