1. Anasayfa
  2. Yargıtay 20. Hukuk Dairesi

Yargıtay 20. Hukuk Dairesi E: 2001/5412 K: 2001/5561 T: 25.06.2001


6831 Sayılı Yasanın 1/1. maddesi hükmüne göre orman sayılan ve halen de eylemli orman durumunu koruyan ve 4785 Sayılı Yasanın 1. maddesi gereğince devletleştirilmiş sayılan taşınmazların orman olduğu kabul edildiğinden davalılar adına olan tapu kayıtlarının iptali ile orman niteliği ile Hazine adına tesciline karar verilmesi gerekir.

Hükmüne uyulan Yargıtay 20. Hukuk Dairesinin 11.10.1993 gün ve 1992/13251-7915 sayılı bozma kararında özetle “çekişmeli taşınmazların 3116, 4785 ve 6831 Sayılı Yasalar karşısındaki hukuki durumunun ve önceki niteliğinin yeterli ve bilimsel veriler ışığında incelenmesi, 6831 Sayılı Yasanın 1. maddesinin E, F, G bentleri gereğince araştırma ve inceleme yapılması” gereğine değinilmiştir. Mahkemece, bozma kararına uyulduktan sonra davanın reddine karar verilmiş, hüküm davacı tarafından temyiz edilmiştir.

Dava dilekçesindeki açıklamaya göre dava, kapsamı orman olduğu iddia edilen tapunun iptali ve tescili niteliğindedir. Çekişmeli taşınmazın bulunduğu yerde tesbit tarihinden önce orman kadastrosu yapılmamıştır.

Mahkemece, bozma kararına uyularak yapılan yargılama sonunda çekişmeli Yakuplu Köyü 36829 m2 yüzölçümlü tapu kaydına göre koru nitelikli 16 ada 1 ve bunun bitişiğindeki sonradan aradan yol geçmekle ayrılan 19649 m2 yüzölçümlü ve yine tapu kaydına göre koru niteliğindeki 17 ada 2 numaralı parseller hakkında Hazinenin orman iddiasıyla açtığı tapu iptal davasının reddine karar verilmiştir. Dosyadaki bilgi ve belgelere göre çekişmeli parsellerin 2613 Sayılı Yasa hükümleri uyarınca 31.10.1960 tarihinde özel kadastro sonucu düzenlenen tutanaklarında bu iki parselin öncesinin bir bütün olduğu, 4-5 sene evvel aradan yol geçmekle birbirinden ayrıldığı ve kadastro sırasında hazır olan tapu maliki Halil B. vekili Av. Emin Baltaoğlu tarafından ibraz edilen Nisan 1950 tarih ve 111 numaralı geldisi Şubat 1304 tarihli Trakatya Çiftliği Haramidere Korusuna ait 185.860 m2 yüzölçümlü tapu kaydı kapsamında kaldığından sözedilerek koru niteliği ile tesbitleri yapılmıştır.

Tutanağın edinme sütununda Nisan 1950 ve 111 numaralı ortaklığın giderilmesi davası sonucu oluşturulan tapuya geldi gösterilen Şubat 1304 tarih 1569, 1601-1633, 1665, 1697, 1661, 1632 ve 1729, 185.860 m2 yüzölçümlü KORU tapusunun komşu parsellerin de bir bölümünü içine aldığı belirtilmiştir. Çekişmeli parseller Yakuplu Köy muhtarlığı ile tapu maliki Halil B. mirasçıları arasında Çatalca 1.Asliye Hukuk Mahkemesinde dava konusu edilmiş ve adı geçen mahkemenin şehir kadastro mahkemesi sıfatıyla verdiği 05.02.1986 gün ve 1969/439-68 sayılı kararı ile 16 ada 1 ve 17 ada 2 sayılı parsellerinin MERA olmayıp KORU olduğu ve Halil İbrahim B. adına kayıtlı, parsellerin tespitine esas alınan ve cinsi KORU olan Nisan 1950 tarih 111 numaralı tapu kaydının taşınmazlara uyduğu, bu tapu kaydından ifraz edilen Nisan 1950 tarihli ve 89 numaralı tapu kaydının dahi cinsinin korudan müfrez olduğu, çekişmeli parseller yönünü koru olarak okuduğu, 16 ada 1 numaralı parsellerin batısındaki 16 ada 4 numaralı parsele revizyon gören Şubat 1304 tarihli tapulardan gelen Nisan 1950 tarih 92 numaralı cinsi tapu kaydının korudan müfrez tarla olan tapu kaydının da sınırının koru olarak çekişmeli parselleri okuduğu, yine sözü edilen dava dosyanın gerekçeli kararında dava konusu taşınmazların bulunduğu Trakatya Çiftliğinin sahipleri tarafından 22 Haziran 1316 tarihinde yaptırılan ölçekli haritada çekişmeli taşınmazların bulunduğu yerin Haramideresi Büyükkorusu olarak gösterildiği açıklanarak taşınmazların Halil B. mirasçıları adına tesciline karar verildiği ve Yakuplu Köyü tüzelkişiliğinin taşınmazların kadim mera olduğu iddiasıyla yaptığı temyiz itirazlarının Yargıtay 14.Hukuk Dairesinin 30.09.1986 gün ve 1986/2594-3649 sayılı kararı ile “Uyuşmazlığın tarafların iddialarına göre çözümlendiğine, bu nedenle eldeki davanın Hazine veya Orman Yönetimine yöneltilmesinde yasal bir zorunluluk bulunmadığına, verilen kararın sadece taraflar arasında bir hüküm ifade edeceğine göre …” denilerek hükmün bu gerekçe ile onandığı ve karar düzeltme isteğinin de aynı dairenin 02.03.1987 tarihli kararı ile reddedilip hükmün kesinleşmesinden sonra temyize konu taşınmazların koru niteliği ile davalılar adına tescil edildiği, bundan sonra maliye Hazinesinin taşınmazların 6831 Sayılı Yasanın 1/1. maddesi hükmüne göre orman sayılan ve 4785 Sayılı yasa gereğince devletleştirilen yerlerden olması nedeniyle tapuların iptali ile orman niteliğiyle Hazine adına tescili isteği ile temyize konu davayı açtığı anlaşılmaktadır.

Mahkemece, Orman Yüksek Mühendisi Numan Deveci ve arkadaşlarının 11.09.2000 tarihli raporu hükme dayanak yapılarak taşınmazların orman sayılmayan yerlerden olduğu gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiş ise de, dosyadaki deliller yanlış değerlendirilip takdir edilmiştir.

1) Çekişmeli taşınmazlara revizyon gören 1304 tarihli sicilden gelen tapu kaydının cinsi korudur ve yüzölçümü 185.860 m2´dir. Tapu kaydı daha sonra ortaklığın giderilmesi davasına konu edilmiş ve Nisan 1950 tarih ve 111 numaralı tapunun cinsi koru olarak tescil edildiği gibi, çekişmeli parsellerin doğusundaki 16 ada 2 sayılı parsele uygulanan Nisan 950 tarih ve 87 nolu tapu kaydının da cinsi koru ve miktarı 27579 m2´dir. Yine doğudaki 16 ada 4 sayılı parsele uygulanan Nisan 950 ve 92 nolu tapu kaydının cinsi korudan müfrez tarla ve yüzölçümü 27579 m2´dir. O tapu kayıtlar da Şubat 1304 tarih 1569-1601-1633-1697-1729 numaralı kayıtdan ifrazen gelmektedir. Çekişmeli 17 ada 2 sayılı parsele güney tarafta komşu 3 ve 5 sayılı parsellere revizyon gören Haziran 949 tarih 73 nolu tapu kaydının mevkisi Haramidere korusu olup, çekişmeli parseller yönünü HARAMİDERE KORUSU olarak sınır okumaktadır. Daha önce yapılan keşifler sonucu bilirkişi Muhittin Öngel ve arkadaşları tarafından düzenlenen 07.02.1983 tarihli rapor ve eki haritada çekişmeli taşınmazların kuzey sınırını oluşturan ve 1956 yıllarında açıldığı bildirilen Londra Asfaltının kuzey bölümünde kalan 3 adadaki parsellerin dahi koru haritası ve tapusunun kapsamında kaldığı belirtilmiştir.

2) Çekişmeli parseller hakkında 1960 yılında düzenlenen tutanaklara koru nitelikli 1304 tarihli sicilden gelen kayıtlar revizyon görmüş ve taşınmazların niteliği de koru olarak gösterilmiş, 1963/56 esasında açılan ve kişiler arasında görülen dava Yargıtayca bozulmasından sonra 1969/430 esas numarasını almış ve taşınmazların niteliği koru olarak tesciline dair verilen karar kesinleşerek taşınmazlar koru niteliği ile davalılar adına tescil edilmiştir. Mahkemece taşınmazların belirlenen bu niteliğinin davalıları bağlayacağı kuşkusuzdur. Esasen çekişmeli parsellerin KORU niteliğinde olduğu da çekişme konusu değildir.

3) 22 Mayıs 1316 (1906) tarihinde tapu maliklerinin bayileri tarafından düzenlettirilen haritada çekişmeli parseller ve etrafı BÜYÜKKORU olarak gösterilmiştir. Sözü edilen haritanın taşınmazın niteliği yönünden tapu maliklerini bağlayacağından şüphe etmemek gerekir.

4-Bilirkişi Numan Deveci ve arkadaşlarının düzenledikleri raporda taşınmazlar üzerinde çınar, erguvan, dışbudak, akçaağaç, kavak, meşe, ıhlamur cinsinden çok yaşlı ağaçlar olduğu, alt tabakada sarmaşık, yaban gülü, çiçek hatmi, bitkilerle örtülü bulunduğu açıklandıktan sonra, taşınmazların 6831 Sayılı Yasanın 1. maddesinin E, F ve G fıkralarına girdiği ve 4785 Sayılı Yasa uyarınca da devletleştirilmediği düşüncesiyle orman sayılmayan yerlerden olduğu sonucuna varmışlardır. Ne var ki; bilirkişilerin saptadığı bulgular ile vardıkları sonuç çelişmektedir.

5-Dosyaya ibraz edilen ve güncel durumu yansıtan fotoğraflarda taşınmazların tam kapalılıkta meşe, akçaağaç, selvi, dışbudak ve çınar gibi çok yaşılı orman ağaçlarıyla kapalı olduğu görülmektedir. Çekişmeli parsellerin bitişiğindeki bir çok parselin de KORU cinsli tapu kaydından ifraz edilen tapuların revizyon görmesi sonucu tespitlerinin yapıldığı anlaşılmaktadır. Bu haliyle taşınmazların bitki örtüsü, yüzölçümü ve komşu parseller gözönünde bulundurulduğunda, 6831 Sayılı yasanın 1/E, F ve G [(taşınmazlar üzerindeki orman ağaçlarının tüm ormanlarda tabi olarak yetişen ağaçlardan olması nedeniyle 6831 Sayılı Yasanın 1/E, öncesi orman olduğundan ve tarım arazisi olarak kullanılmadığından 1/F, daha önce bir bütün olan ve birbirinden ayrılan taşınmaların yüzölçümlerinin üç hektardan büyük olması nedeniyle 1/G)] bentleri kapsamına girmeyip, 6831 Sayılı Yasanın 1/1. maddesi kapsamında orman sayılan yerlerden olduğunun kabulü zorunludur.

6- 13.07.1945 tarihinde yürürlüğe giren 4785 Sayılı Yasanın 1. maddesi hükmüne göre yasanın yürürlüğe girdiği tarihte var olan gerçek veya tüzel kişilere, vakıflara ve köy, belediye, özel idare, kamu tüzel kişilerine ilişkin bütün ormanlar bu yasa uyarınca devletleştirilmiştir. Bu ormanlar hiçbir işlem veya bildirime lüzum olmaksızın devlete geçer. Aynı yasanın 2. maddesinde devletleştirme dışı olan ormanlar sayılmış ise de, Mustafa Raşitpaşa oğlu Mazhar Paşa adına tapuların oluştuğu 1304 (1890) tarihinden beri KORU NİTELİĞİNDE ve öncesinin tapu kayıtlarında da cinsi büyük koru olan 185.860 m2´lik koru tapusundan ifraz edilen dava konusu taşınmazların 4785 Sayılı yasanın 2. maddesinde sayılan istisnalardan ve iadeye tabi yerlerden olduğu da düşünülemez.

Bu nedenlerle, 6831 Sayılı Yasanın 1/1. maddesi hükmüne göre orman sayılan ve halen de eylemli orman durumunu koruyan ve 4785 Sayılı Yasanın 1. maddesi gereğince devletleştirilmiş sayılan taşınmazların orman olduğunun kabulü ile davalılar adına olan tapu kayıtlarının iptali ile orman niteliği ile Hazine adına tesciline karar verilmesi gerekirken, mahkemece delillerin takdirinde yanılgıya düşülerek yazılı şekilde hüküm kurulması usul ve yasaya aykırıdır.

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir