İdarenin, bedeli almak ve malları teslim etmek yükümlülüğünü yerine getirmemesi halinde davacı alıcının sahip olacağı haklar Devlet İhale Yasasının 60. maddesinde özel olarak düzenlenmiştir. Bu takdirde teminat alıcıya geri verilir. Alıcı, ihaleye girmek ve teminat vermek için yaptığı masrafları istemeye hak kazanır. Bu nedenlerle ve “çoğun içinde az da vardır” kuralı gereğince halen idarede bulunduğu takdirde, geçici teminatın davacıya geri verilmesine ve ihaleye girmek ve teminat vermek için yapıldığı kanıtlanacak davacı giderlerinin ödetilmesine karar verilmesi gerekir.
Taraflar arasındaki alacak davasının yapılan yargılanası sonunda, ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın kabulüne yönelik olarak verilen hükmün süresi içinde taraflar avukatınca temyiz edilmesi üzerine; dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:
Davacı, davalı Maliye ve Gümrük Bakanlığı Tasfiye İşleri Döner Sermaye işletmeleri Genel Müdürlüğü ilgili yasa ve tüzük uyarınca tasfiye edilecek eşyayı açık artırma ile satışa çıkardığını, 3.200.000 TL.lık teminatı nakden yatırarak ihaleye katıldığını, üç açık artırma sonunda 135 palet ateş tuğlasını 38.000.000 TL. bedelle iktisap edip satış kağıdını imzalayarak satışın tamamlandığını, satış bedelini vezneye yatırmak istediğinde bedelin alınmadığını ve malın teslim edilmediğini söz ederek 6.6.1989 tarihinde açık artırmada iktisap edilen eşyanın bedel mukabilinde teslimine karar verilmesini istemiştir.
Davalı, 2886 sayılı Devlet İhale, Kanunu ve bu kanuna göre çıkarılan Döner Sermaye Kuruluşları İhale Yönetmeliği hükümlerine göre 135 palet ateş tuğlasının satışa çıkarıldığını, ilk iki satışta satılamadığını, üçüncü satışta davacı tarafından 37.100.000 TL.lık teklif verildiğini, 178 sayılı KHK: nin 39. maddesi uyarınca çıkarılmış olan 28.7.1986 gün ve 124 sayılı Genelgede, üç satışta verilen bedelin bir satışta esas bedelin % 50’sinden düşük olması halinde satışın tamamlanmayarak durumun Bakanlığa bildirilmek suretiyle alınacak talimata uygun işlem yapılacağının belirtildiğini, uc satışta teklif edilen bedelin ilk satısta esas bedel arasında % 16 oran bulunduğundan konunun Bakanlıga intikal ettırildiğini, alınan talimat yazısıyla onay verilmediğini, dolayısıyla satışın tamamlandığını savunmuş, davanın reddini dilemiştir. Mahkemece dava kabul edilmiş, 135 palet ateş tuğlasının ardiye ücretleri ve bedeli alınarak davacıya teslimine hükmedilmiştir. Hüküm, davacı ve davalı idare tarafından temyiz edilmiştir.
1- Davalının temyiz incelenmesinde, olayda dava konusu malların ihalesi 2886 sayılı Devlet İhale Kanununun verdiği yetki ile Maliye ve Gümrük Bakanlığı’nca (Tasfiye İşleri Döner Sermaye İşletmeleri Genel Müdürlüğü) cıkarılan tüzük, yönetmelik ve genelgeler esaslarına göre yapılmıştır.
İdarenin, bedeli almak ve malları teslim etmek yükümlülüğünü yerine getirmemesi halinde davacı alıcının sahip olacağı haklar Devlet İhale Yasasının 60. maddesinde ozel olarak düzenlenmiştir. Bu takdirde teminat alıcıya geri verilir. Alıcı, ihaleye girmek ve teminat vermek için yaptığı masrafları istemeye hak kazanır. Bu nedenlerle ve “çoğun içinde az da vardır” kuralı gereğince halen idarede bulunduğu taktirde, geçici teminatın davacıya geri verilmesine ve ihaleye girmek ve teminat vermek için yapıldığı kanıtlanacak davacı giderlerinin ödetilmesine karar verilmek gerekirken ihale konusu malların teslimine hükmolunması yasaya aykırıdır ve bozma nedenidir.
2- Bozma nedenine göre davacının temyiz itirazlarının incelenmesine gerek görülmemiştir.
Sonuç: Temyiz olunan kararın davalı idare yararına (BOZULMASINA), davacının temyiz itirazlarının bozma nedenine göre incelenmemesine, peşin harcın istek halinde iadesine, 25.12.1990 gününde oybirliğiyle karar verildi.