3533 sayılı Kanun’un 4. Maddesinde yer alan “uyuşmazlık gayrimenkule ilişkinse o gayrimenkulün bulunduğu yerin” ibaresi, 3.7.2003 tarihli ve 4916 sayılı Kanun’un 24. Maddesiyle, “taşınmaza ilişkin uyuşmazlıklarda, taşınmazın aynına yönelik olanlar hariç olmak üzere o taşınmazın bulunduğu yerin” olarak değiştirilmiş olduğundan, davaya genel mahkeme sıfatıyla bakılıp sonuçlandırılması usul ve kanuna uygundur.
A. Davacının İsteminin Özeti
Davacı Hazine vekili, devletin hüküm ve tasarrufu altında olan, fundalık ve çalılık olması nedeniyle tespit harici bırakılan 7000 m2 yüzölçümündeki iki parça taşınmaza davalı Yılmaz A.’nın fidan dikmek suretiyle elattığını ileri sürerek, elatmanın önlenmesi ile muhtesatın kaldırılmasını ve taşınmazların Hazine adına tesciline karar verilmesini istemiştir.
B. Davalı Cevabının Özeti
Davalı Özdere Belediye Başkanlığı vekili, Belediye’nin kanuni hasım olduğunu, davacının davasını ispat etmesi gerektiğini savunmuştur.
Davalı Yılmaz Akın vekili; müvekkilinin kendi adına kayıtlı bulunan taşınmazı kullandığını, Hazine’ye ait taşınmaza müdahalesinin bulunmadığını savunarak, davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
C. Yerel Mahkeme Kararının Özeti
Yerel mahkeme; “kadastro tespitinde, fundalık ve çalılık olarak tespit harici bırakılan üç parça taşınmazın devletin hüküm ve tasarrufu altında bulunan yerlerden olup, davalı Yılmaz tarafından deliceden aşılamak sureti ile zeytin ağacı yetiştirilerek işgal edildiğinin keşfen saptandığı” gerekçesiyle “davanın kabulüne, davalı Yılmaz A.’nın elatmasmın önlenmesi ile muhtesatın yıkımına ve krokide (A), (B) ve (C) harfleriyle gösterilen dava konusu taşınmazların davacı Hazine adına tesciline” karar vermiştir.
D. Temyiz Evresi, Bozma ve Direnme
Davalı Yılmaz Akın vekilince temyiz edilen karar, Özel Daire’ce yukarıda yazılı gerekçeyle bozulmuş; Yerel Mahkeme; “3533 sayılı Kanun’un, 4916 sayılı Kanun’un 24. maddesi ile değiştirilen 4. maddesine göre; uyuşmazlığın taşınmazın aynına yönelik olması nedeniyle, davayı görmeye görevli olduğu” gerekçesiyle önceki kararında direnmiş, direnme kararını davalı Yılmaz A. vekili temyiz etmiştir.
E: Gerekçe
Davacı vekili, Belediye sınırları içerisinde bulunan, kadastro tespiti sırasında tescil harici bırakılan taşınmazın, Hazine adına tescili ile elatmanın önlenmesi ve muhtesatın kaldırılmasına karar verilmesini istemiştir.
Bozma ve direnme kararlarının içerikleri itibariyle Hukuk Genel Kurulu önüne gelen uyuşmazlık, mülkiyetin aidiyeti bakımından uyuşmazlığın genel hükümlere göre mi, hakem önünde mi çözümlenmesi gerektiği noktasındadır.
3533 sayılı Kanun’un 4. maddesi “Katma bütçe ile idare edilen daireler, belediyeler, Özel bütçe ile idare olunan veya sermayesinin tamamı devlet, belediye veya özel idarelere ait olan daire ve müesseselerin veya bu daire ve müesseselerden biriyle ikinci maddede yazılı dairelerden biri arasında çıkan uyuşmazlıklar, bulunduğu yerin ve taşınmaza ilişkin uyuşmazlıklarda, taşınmazın aynına yönelik olanlar hariç olmak üzere o taşınmazın bulunduğu yerin ve taraflar değişik yerlerde bulunuyorlarsa davalı durumunda olan daire veya müessesenin ve davalılar birden çok olduğu takdirde bunlardan birinin bulunduğu yerin yüksek dereceli hukuk mahkemesi başkanı veya hakimi tarafından hakem sıfatıyla çözümlenir.” şeklinde düzenlenmiş olmasına rağmen, bu maddede yer alan “uyuşmazlık gayrimenkule ilişkinse o gayrimenkulun bulunduğu yerin” ibaresi, 3.7.2003 tarihli ve 4916 sayılı Kanun’un 24. maddesiyle, “taşınmaza ilişkin uyuşmazlıklarda, taşınmazın aynına yönelik olanlar hariç olmak üzere o taşınmazın bulunduğu yerin” olarak değiştirilmiş olduğundan, davaya genel mahkeme sıfatıyla bakılıp sonuçlandırılması usul ve kanuna uygun olup, mahkemenin bu konuya ilişkin direnmesi yerindedir.
Sonuç: Ne var ki işin esasına yönelik temyiz itirazları Özel Daire’ce incelenmediğinden dosyanın davalı Yılmaz A. vekilinin temyiz itirazlarının incelenmesi için Özel Daire’ye gönderilmesi gerekir.