ÖZET: Büyükşehir belediyeleri sınırları içinde resmi bina ve tesisler için imar planı ve değişikliklerini bakanlık re`sen yapıp onaylar.
Türk Milleti Adına karar veren Danıştay 6. Dairesince Tetkik Hakimi E:E:D.`nin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra işin gereği görüşüldü: Dava, İzmir … ilçesi, … Mahallesi, 9986 ada, 2 parsel sayılı taşınmazın 3444 mı lik kısmının Bayındırlık ve İskan Müdürlüğü, Resmi Tesis Alanı olarak ayrılmasına ilişkin imar planı değişikliği ile bu plan değişikliğinin Bayındırlık ve İskan Bakanlığınca re`sen onanmasına ilişkin 23.2.1990 tarihli işlemin iptali istemiyle açılmış, İdare Mahkemesince; 3194 sayılı İmar Kanunu`nun 4. maddesinde, Kanunda aksi açıkça kabul edilmiş olmadıkça, bu Kanunun 3030 sayılı Kanuna aykırı olmayan hükümlerinin uygulanacağının kurala bağlandığı, 3030 sayılı Kanun kapsamına giren dava konusu yerde, 3194 sayılı Kanunun 9. maddesinin 2. fıkrasına dayanılarak imar planı değişikliği yapılmasında ve re`sen onanmasında yetki yönünden hukuka uyarlık bulunmadığı gerekçesiyle dava konusu işlemin iptaline karar verilmiş, bu karar davalı Bayındırlık ve İskan Bakanlığı tarafından temyiz edilmiştir.
3030 sayılı Büyükşehir Belediyelerinin Yönetimi Hakkında Kanun Hükmünde Kararnamenin Değiştirilerek Kabulü Hakkındaki Kanunun 6. maddesinin ( b ) bendinde, büyükşehir nazım imar planlarını yapmak, yaptırmak ve onaylayarak uygulamak, ilçe belediyelerini nazım plana uygun olarak hazırlayacakları tatbikat imar planlarını onaylamak ve uygulamasını denetlemek büyükşehir belediyelerinin görevleri arasında sayılmıştır.
3194 sayılı İmar Kanunu`nun 8. maddesinde de genel bir düzenleme getirilerek nazım imar planlarının ve uygulama imar planlarının yapılmasına ve onaylanmasına ilişkin hükümler yer almıştır. Bu kanunun 9. maddesinde ise, istisnai bir hükme yer verilerek bir kamu hizmetinin görülmesi maksadı ile resmi bina ve tesisler için imar planlarında yer ayrılması veya bu amaçla değişiklik yapılması gerektiği takdirde Bakanlığın, valilik kanalı ile ilgili belediyeye talimat verilebileceği veya gerekirse imar planının resmi bina ve tesislerle ilgili kısmını re`sen yapıp onaylayabileceği belirtilmiştir.
Esasen 3030 sayılı Kanun ile 3194 sayılı Kanun imar planlarının yapılması ve onaylanması hususunda paralel hükümler taşımaktadır. 3030 sayılı Kanunda da imar planları 3194 sayılı Kanunun 8. maddesi hükümleri doğrultusunda yapılacaktır. Ancak, büyükşehir belediyeleri sınırları içinde nazım planlar büyükşehir belediyesi tarafından yapılıp onaylanacak, buna dayalı uygulama planları ise ilçe belediyeleri tarafından yapılarak yine büyükşehir belediyesi tarafından onaylanacaktır. Kamu hizmeti görülmesi amacı ile resmi bina ve tesis için imar planlarında yer ayrılması veya bu amaçla değişiklik yapılması gerektiği takdirde 3194 sayılı Kanunun 9. maddesindeki Bakanlıkça ilgili belediyelere talimat verilebileceği hükümlerine dayanılarak bu konudaki planları veya plan değişikliklerini Bakanlık re`sen yapıp onaylayabilecektir. Burada 3030 sayılı Kanuna bir aykırılık değil istisnai bir yetkiye yer verildiği kuşkusuzdur.
Öte yandan 3194 sayılı Kanun 3030 sayılı Kanundan sonra yürürlüğe girmiş olup 9. maddede 3030 sayılı Kanundan söz edilmemiş olması da büyükşehir belediyeleri sınırları içinde de resmi bina ve tesisler için imar planı ve değişiklikleri yapılması konusunda 3194 sayılı Kanunun istisnai hükmünün uygulanacağını doğrulamaktadır. Bu durumda, 3030 sayılı Kanun kapsamına giren yerlerde de 3194 sayılı Kanunun 9. maddesinin 2. fıkrası uygulanabileceğinden aksi yöndeki mahkeme kararında hukuki isabet görülmemiştir.