1. Anasayfa
  2. Yargıtay 14. Hukuk Dairesi

Yargıtay 14. Hukuk Dairesi E: 2006/2379 K: 2006/3892 T: 03.04.2006


Türk Medeni Kanununun 744. maddesi ile her taşınmaz maliki zararın tamamen önceden ödenmesi koşulu ile su yolunun kendi arazisinin altından veya üstünden geçirilmesine katlanmakla yükümlüdür. Mecra irtifak hakkı kurulmasına ilişkin davalarda istemin özelliği gereği tıpkı geçit davalarında olduğu gibi en uygun yerin aranması ilkesi geçerlidir.

Dava, Türk Medeni Kanununun 744. maddesi uyarınca mecra irtifakı kurulması ve su mecrasına elatmanın önlenmesi istemleri ile açılmış, mahkemece dava kabul edilmiş hükmü davalı temyiz etmiştir.

Avanos Sulh Hukuk Mahkemesinin 1995/391 esasında kayıtlı dava dosyasından taraflar arasındaki suya ilişkin çekişmenin 11 gün süre ile davalının bir gün süre ile de davacının kullanmasına karar verilerek giderildiği, hükmün kesinleştiği anlaşılmaktadır. Anılan ilama göre davacının su ihtiyacı içinde olduğu hükmen belirlenmiştir. Davacı davalıya ait taşınmazdaki havuzda biriken suyu arktan yararlanarak taşınmazına taşıyacaktır.

Az yukarıda sözü edilen Türk Medeni Kanununun 744. maddesi ile her taşınmaz maliki zararın tamamen önceden ödenmesi koşulu ile su yolunun kendi arazisinin altından veya üstünden geçirilmesine katlanmakla yükümlüdür. Mecra irtifak hakkı kurulmasına ilişkin davalarda istemin özelliği gereği tıpkı geçit davalarında olduğu gibi en uygun yerin aranması ilkesi geçerlidir. Çünkü mecra irtifakı davaları da özünü komşuluk hukuku ilkelerinden alır. Burada da fedakarlığın denkleştirilmesi prensibi gözetilmelidir. Bundan ayrı mecranın niteliği nasıl ve hangi araçlarla geçirileceği karar yerinde infaza elverişli biçimde belirtilmeli, tüm bunların dışındada irtifak hakkı bedeli bilirkişiler aracılığı ile objektif kriterlere uygun saptanarak, bedel hükümden önce yükümlü taşınmaz malikine ödenmek üzere mahkeme veznesine depo ettirilmeli tüm bu giderlere de davanın niteliği gereği istemde bulunan davacı katlanmalıdır.

Bu ilkeler ışığında tekrar somut olaya dönüldüğünde; mahkemece yapılması gereken iş; yerinde yeniden keşif yaparak inşaatı ya da jeoloji mühendisi bilirkişiye davalıya ait taşınmazdaki havuzdan davacıya ait taşınmaza su yolu geçirmeye elverişli yeri taşınmazın ekonomik bütünlüğünü bozmayacak biçimde belirletmek, bilirkişiden mecranın nasıl ve hangi araçlarla geçirileceğine dair ayrıntılı ve gerekçeli rapor almak, ayrıca mecra irtifak hakkı bedelini objektif kriterlere uygun hesaplatıp bu bedeli davacıya depo ettirmek, bedel takdirinde dava tarihini değil, keşif günündeki değerleri gözetmek ve böylelikle sonucuna uygun bir hüküm kurmak olmalıdır. Eksik inceleme ve araştırma ile davalı taşınmazını geometrik olarak ikiye bölecek şekilde ve hükmün infazına elverişli kroki düzenlettirilmeden davanın kabulü doğru olmamış, kararın bozulması gerekmiştir.

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir