Mera vasıflı taşınmazın 2942 sayılı Kamulaştırma Kanununun 30. maddesine göre bu vasfı taşıdığı sürece kamu kurum yada kuruluşlarına devrine olanak bulunmadığından Anadolu Üniversitesi Rektörlüğünün devralmaya ilişkin isteminin reddi.
Eskişehir İli Muttalip Belediye Başkanlığı ile aralarında çıkan uyuşmazlığın 2942 sayılı Kamulaştırma Kanununun 30.maddesi hükmüne göre çözümlenmesi istemine ilişkin Eskişehir İdare Mahkemesi Başkanılğının 29.1.1996 günlü 1996/29 muhabere sayısı ile Danıştay Başkanlığına gönderilen ve dairemize havale edilen Anadolu Üniversitesi Rektörlüğünün 24.1.1996 günlü Hukuk Müşavirliği D?2965 sayılı dilekçesinde aynen:
“1- Üniversitemiz Sivil Havacılık Yüksekokulunda, öğrencilerimizin pilotaj eğitimini sağlamak amacıyla, İdaremize ait taşınmaz üzerine uçak pisti yapılmıştır. Pistin başlangıcı, karayoluna yakın olup, kampüs sınırımızda karayolunda son bulmaktadır.
Sivil Havacılık Yüksekokulumuza ait piste, uçakların geçe uçuşlarında pisti rahatlıkla görüp, emniyetli bir şekilde iniş ve kalkışını sağlamak amacıyla, pist yaklaşma ışıklarının yerleştirilmesi gerekmektedir.
Bu amaçla pistin uzantısında bulunan, sınırımızı belirtir karayolunun karşısında bulunan Muttalip Belediye Başkanlığı’na ait 730.547 m2 lik kısmına ihtiyaç duyulmuştur.
2- Bu ihtiyaç karşısında Üniversitemiz Yönetim Kurulunun 25.5.1992 tarih 21 sayılı ve 5.12.1995 tarih 42/13 sayılı kararlarında, 8851 m2 lik taşınmazın 2942 sayılı yasanın 30.maddesi uyarınca idaremize devrinin istenmesine karar verilmiştir. (Ek-1)
3- Bu nedenle, Muttalip Belediye Başkanlığı’na ait halen boş bulunup, hiçbir şekilde kullanılmayan 730.547 m2 lik arazinin ihtiyaç duyduğumuz 8851 m2 lik kısmının, tapuda ifrazının yapılabilmesi için Eskişehir Büyükşehir Belediye Başkanlığı gözetiminde görev yapan Harita Mühendisi …’e ifraz haritaları ve paftaları hazırlatılmış Muttalip Belediye Başkanlığına ifraz işlemleri için gönderilmiştir.
Taşınmazın m2 sine 250.000 TL dan 2.212.750.000 TL’sı bedel takdir edilmiş ve Muttalip Belediye Başkanlığına yazılan, 13.12.1995 tarih B.30.2.ANA.0.70.61.00-1010/519 sayılı yazımızla, 8851 m2’lik taşınmazın 2942 sayılı yasanın 30.maddesi uyarınca Üniversitemize devri istenmiştir. (Ek-2)
4- Ancak Muttalip Belediye Başkanlığının 16.1.1996 tarih ve 26 sayılı yazısı ile ilgili taşınmazın ileride Toplu Konut alanı olarak kullanılma olasılığından bahsedilerek istemimiz reddedilmiştir. (Ek-3) Belediye Başkanlığının bu tutumu yerinde değildir.
Üniversitemiz bir kamu kuruluşu olup, eğitim amaçlı kullanılan uçaklarımızın gece piste emniyetli bir şekilde iniş-kalkış işlemlerinin yapılabilmesi için, Muttalip Belediye Başkanlığı’na ait bu taşınmaza idaremizin ihtiyacı vardır.
Pistiminiz sonunda, sınırımızı belirleyen karayolu olduğundan, pist de karayoluna dik bir şekilde olduğundan, karayolu ışıkları, geçe uçuşlarında iniş ve kalkışlarda tehlikeye yol açmaktadır ve pistin yönünü belirlemek ve güvenlik açısından karayolunun diğer yanında bulunan pistimizin uzantısındaki 8851 m2 lik kısma pist yaklaşma ışıklarının yerleştirilmesi zorunludur. Ancak Belediye Başkanlığı haklı bir gerekçe olmaksızın bu isteğimizi reddetmiştir.
Belirtilen nedenlerle, idaremizin ihtiyaç duyduğu, Muttalip Belediye Başkanlığına ait … sayfada kayıtlı 730.547’m2 lik taşınmazın 8851 m2’lik kısmının 2942 sayılı yasanın 30/2.maddesi uyarınca idaremize devrine karar verilmesini saygılarımla dilerim.” denilmektedir.
Dairemizin 27.2.1996 günlü yazısı üzerine Eskişehir İdare Mahkemesi Başkanlığının 15.3.1996 günlü 1996/56 muhabere sayısı ile gönderilen Muttalip Belediye Başkanlığının 12.3.1996 günlü ve 90 sayılı yazıda da aynen:
“1- istimlak edilmek istenen bölüm meradır. İstimlak Kanununa göre meralar istimlak edilemez. İstimlak edilmek istenen merada Muttalip belde halkının ortak malı olarak hayvanların teneffüs sahası olarak kullanılmaktadır.
2- Şayet istimlak edilmek istenen yerin mera vasfının kalkması durumunda, bu yer yerleşim alanına çık yakın olduğundan dolayı ileride toplu konut bölgesi olarak düşünülmektedir.
3- Davacı taraf istimlak nedeni olarak, geçe uçuşlarında ışıklandırmayı neden göstermektedir. Oysa davacı tarafın yani sivil havacılık okulunun batı tarafında (Mülkiyeti davacı tarafa ait) atıl durumunda bekleyen büyük bir arazi parçası bulunmaktadır. Davacı ihtiyacını kendi mülkü ile sağlayabilir.
SONUÇ VE İSTEK: Yukarıda açıkladığımız neden ve Yüksek Makamınızın dosyayı tetkik sırasında resen nazara alacağı diğer nedenlerle, haksız mesnetsiz açılmış davanın reddine karar verilmesini saygılarımla arz ederim.” denilmekte olduğu görülüp konu incelenerek; Gereği Görüşülüp Düşünüldü:
Dosya içeriğinden; mülkiyetinin Muttalip Belediye Başkanlığına ait olduğundan bahisle Eskişehir İli 1.tapu, 9224 parselde bulunan 730.547 m2 yüzölçümlü taşınmazın 8851 m2 lik bölümünün, Sivil Havacılık Yüksek Okuluna ait piste gece uçuşlarında emniyetli iniş kalkış sağlanması amacıyla pist yaklaşma ışıklarının yerleştirilmesi için, Anadolu Üniversitesi Rektörlüğüne devrinin istenildiği anlaşılmaktadır.
Dosyada mevcut Muttalip Belediye Başkanlığının 29.3.1996 günlü ve Fen İşleri 131 sayılı yazısı ile ekinde yer alan kısmen devri istenilen taşınmaza ait tapu ile konuya ilişkin Muttalip Belediye Başkanlığının Eskişehir 1. Bölge Tapu Sicil Müdürlüğüne başvurusu üzerine verilen 28.3.1996 günlü derkenar yazıda; Eskişehir Merkez Muttalip-Küçükkoru mevkii 109 pafta, 9224 parsel sayılı tamamı (730.540)m2 yüzölçümlü tapunun 12064 sayfasında kayıtlı taşınmazın mera vasfında olduğu görülmektedir.
Mer’alar taşınmaz mal olmalarına rağmen, nitelikleri bakımından, kendine özgü ayrıcalıklı hükümlerle taşınmazlar hakkındaki genel hükümlerden ayrılırlar. Medeni Kanunun 641.maddesinde, sahipsiz şeylerle umuma ait malların neler olduğu gösterilmiş, aynı Kanunun 912.maddesinde, kimsenin özel malı olmayan ve kamunun kullanımına bırakılan taşınmazların tescile bağlı tutulamayacağı belirtilmiş, 3402 sayılı Kadastro Kanununun 16.maddesiyle de mer’a yaylak, kışlak gibi kamunun yararlanmasına tahsis edilen orta malı taşınmaz malların sınırlandırılarak parsel numarası verileceği ve yüzölçümünün hesaplanacağı, bu sınırlandırmanın tescil mahiyetinde olmadığı ve bu suretle belirlenen tışnmaz malların özel kanunlarında yazılı hükümler saklı kalmak kaydıyla özel mülkiyete konu teşkil etmeyeceği hükme bağlanmıştır.
Belirtilen yasa hükümlerinin birlikte incelenip değerlendirilmesinden; hukukumuzda mer’aların kendine özgü ayrıcalıklı bir statüye sahip oldukları, bunların üzerinde özel hukuk gerçek ya da tüzel kişileriyle kamu kurum veya kuruluşlarının mülkiyet hakkı tesisine imkan bulunmadığı, bu yerlerin sadece kamunun faydalanmasına tahsisli oldukları sonucuna varıldğından, mer’alar üzerinde bu vasfı taşıdıkları sürece kamu kurumu ya da kuruluşlarınca tescil yoluyla mülkiyet hakkı tesisine olanak yoktur.
Bu nedenle Anadolu Üniversitesi Rektörlüğünün; Muttalip Belediyesi sınırları içinde ve tasarrufunda bulunan 109 pafta, 9224 parsel sayılı (730.540)m2 yüzölçümünde mera vasıflı taşınmazın 8851 m2 lik kısmının 2942 sayılı Kamulaştırma Kanununun 30.maddesine göre devrine ilişkin istemin reddine ve dosyanın Danıştay Başkanlığına sunulmasına karar verildi.