Münavebe ürünlerinden buğdayın verimine ilişkin değerlendirmede, hiçbir bilimsel dayanağı bulunmayan Kamulaştırma Değerlendirme Komisyonu raporundaki rakamlar esas alınmıştır. Bu konuda uzman resmi kuruluş olan Tarım İlçe Müdürlüğü resmi makamlarının değerlendirmede göz önünde tutulması gerekir.
DAVA: Taraflar arasındaki “kamulaştırma bedelinin artırılması” davasından dolayı yapılan yargılama sonunda; Menderes Asliye Hukuk Mahkemesince davanın kısmen kabulüne dair verilen 8.3.1999 gün ve 1997/1301 E-1999/114 K: sayılı kararın incelenmesi davalı vekili tarafından istenilmesi üzerine, Yargıtay 18. Hukuk Dairesinin 5.7.1999 gün ve 1999/7917-9275 sayılı ilamı ile; (…Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle kanuni gerektirici sebeplere ve özellikle delillerin takdirinde bir isabetsizlik görülmemesine göre sair temyiz itirazları yerinde değildir.
Ancak; Dosya içerisinde bulunan Menderes Tarım İlçe Müdürlüğünün resmi birim fiyatlarına göre, münavebeye esas alınan buğday verimi kurul taşınmazda 350 kg. (saman 275 kg) olduğu halde 459 kg (saman 350 kg) alınması; ve tütün satış fiyatı 380.000 TL/kg olduğu halde 472.400 TL/kg alınması suretiyle yüksek m2 değerine ulaşılmış olması doğru görülmemiştir.
Mahkemece bu hususta bilirkişi kurulundan ek rapor alınmalı ve hasıl olacak sonuca göre hüküm kurulmalıdır.
Bu itibarla yukarıda açıklanan esaslar gözönünde tutulmaksızın yazılı şekilde hüküm tesisi isabetsizdir…) gerekçesiyle bozularak dosya yerine geri çevrilmekle yeniden yapılan yargılama sonunda: mahkemece önceki kararda direnilmiştir.
Hukuk Genel Kurulu’nca incelenerek direnme kararının süresinde temyiz edildiği anlaşıldıktan ve dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra gereği görüşüldü: K: Dava kamulaştırma bedelinin artırılması istemine ilişkindir. Yerel mahkeme ile özel Daire arasındaki uyuşmazlık, dava konusu taşınmazın değerinin belirlenmesi için münavebe bitkisi olarak kabul edilen buğdayın verimi ve tütünün birim fiyatı bakımından İlçe Tarım Müdürlüğünce bildirilen verilerin esas alınıp alınamayacağı noktasında toplanmaktadır.
Yerel mahkemece tütün birim fiyatı olarak Tekel Yaprak Tütün İşletmeleri ve Ticareti Müessesi Müdürlüğü tarafından dava konusu taşınmazın bulunduğu köyde geçerli olduğu bildirilen tüccar ve Tekel alım fiyatlarının ortalamasını esas alan bilirkişi görüşü doğrultusunda verilen karar, Özel Dairece Tarım İlçe Müdürlüğü tarafından bildirilen fiyatın değerlendirmede esas alınması gereğine değinilerek bozulmuştur. Kamulaştırma bedelinin belirlenmesinde esas alınması gereken tütün fiyatı yönünden daha sağlıklı olan tütün alım satımı ve işlemesi ile uğraşan Tekel Müessese Müdürlüğü verilerinin esas alınması doğru ve bu konudaki yerel mahkeme direnme kararı yerindedir.
Ancak, münavebe ürünlerinden buğdayın verimine ilişkin değerlendirmede, yerel mahkemece, hiçbir bilimsel dayanağı bulunmayan Kamulaştırma Değerlendirme Komisyonu raporundaki rakamlar esas alınmıştır. Bu konuda uzman resmi kuruluş olan Tarım İlçe Müdürlüğü resmi makamlarının değerlendirmede gözönünde tutulması gerekir. Bu nedenle Hukuk Genel Kurulunca da benimsenen Özel Daire bozma kararına buğday verimi konusunda uyulmak gerekirken, önceki kararda direnilmesi usul ve yasaya aykırı olduğundan direnme kararı bozulmalıdır.
SONUÇ: Davalı vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile, direnme kararının Özel Daire bozma kararında ve yukarıda gösterilen nedenlerden dolayı HUMK: nun 429. maddesi gereğince BOZULMASINA, istek halinde temyiz peşin harcının geri verilmesine 22. 3 .2000 gününde, oybirliği ile karar verildi.